مدت مطالعه 8 دقیقه
مقدمه
در علم بازاریابی مبحثی به نام 4P وجود دارد که مخفف کلمه‌های (محصول، ترویج، مکان، قیمت‌گذاری) است. این‌ها اصول ابتدایی بازاریابی هستند که در سال‌های مختلف بنا به فراخور واژه‌های دیگری به آن اضافه شده است که به 5P و 7P رسیده‌اند.
بازاریاب‌ها اعتقاد دارند که هیچ تضمیمنی برای مثمر ثمر بودن بازاریابی وجود ندارد. اما به نظرشان می‌آید که اگر تمام Pها به درستی اجرا شوند، شانس بیشتری برای موفقیت خواهد بود.
اما ست گادین یک P در این سال‌ها به مجموعه بسته بازاریابی اضافه کرده است. نام آن “گاو بنفش” (Purple Cow) است که به شکل خارق العاده‌ای در عملکرد شرکت‌ها برای ارایه محصولات چشمگیر کمک شایانی کرده است.
منحنی انتشار ایده
جف مور در کتاب عبور از شکاف منحنی انتشار ایده را معرفی کرده است. و شرح داده که محصولات و خدمات جدید دربین افراد یک جامعه چه سیر حرکتی را دنبال می کنند. این منحنی از ۴ بخش ۱- نوآوری ۲- پذیرندگان آغازین ۳- اکثریت اولیه و نهایی ۴- عقب افتادگان تشکیل شده است.
این منحنی نشان می دهد که یک محصول جدید چه سیری را طی می کند. و چگونه مشتریان بیشتر و بیشتری را در بر می‌گیرد تا در نهایت به تمام افراد جامعه می رسد. محور x نشان دهنده گروه های مختلف و محور y نشان دهنده تعداد افراد حاضر در هر گروه است.
مفهوم گاو بنفش
موضوع اصلی گاو بنفش ارایه محصولات و خدمات “چشمگیر” است. به تعبیری می‌توان گفت که کالاهای چشمگیر از آن دسته کالاهایی نیستند که با هزینه زیاد تبلیغات تلویزیونی بتوان برای آنها مشتری پیدا کرد. و از فروش آن درآمد کسب کرد چرا که مشتریان دیگر به تبلیغات تلویزیونی توجهی هم به آن نمی کنند. عموما مشتریان اول محصولات چشمگیر بخش محدودی از افراد جامعه هستند که به آنها “عطسه‌کنندگان” گفته می شود. اگر محصول چشمگیر را شبیه ویرویس در نظر بگیریم. کار عطسه‌کنندگان این است تا این ویروس را در جامعه منتشر کنند. پس به این روش دیگر نیازی نیست زیربار هزینه‌های تبلیغات سنگین برویم. به جای آن با هزینه تبلیغات به مراتب ارزان تر فقط کافی است برای عطسه کنندگان تبلیغات کنیم.
رانندگی با نگاه کردن به آیینه عقب
بسیار افراد و شرکت‌های موفق در کارشان را دیدیم که هر کدام به روشی توانستند جایگاه خوبی در بازار کسب و کار را از آن خود کنند. ولی نکته‌ای که وجود دارد این است که الزاما نمی‌توان گفت اگر ما هم کارهای آنها را بکنیم موفق می شویم. بلکه باید به نگاه رو به جلو فکر کنیم تا بتوانیم به اهداف و دستاوردهایی که برنامه ریزی کردیم برسیم. این روزها بسیار افرادی را دیدم که به دلیل رانندگی با نگاه به آیینه عقب دنباله رو افرادی هستند که موفق بودند. مثلا دیدند که یکی از دوستانشان با کسب یک توانمندی موفق به استخدام در شرکت خوبی شدند. و ایشان هم رفتند زمان گذاشتند و این توانمندی را کسب کردند ولی موفق نشدند. فلسفه گاو بنفش این است که ممکن است هر نوآوری به نتیجه دلخواه نرسد.
اوتاکو را می شناسید؟
اگر به رستوران خاور خانم در روستای سرولات سر زده و غذایی میل کرده باشید، شما یک اوتاکو هستید. واژه اوتاکو ژاپنی است و به معنی چیزی بیش از یک سرگرمی، ولی کمتر از یک وسواس است. وقتی شما در رستوران‌های شهر با پارکینگ اختصاصی و با کمترین پیاده‌روی می توانید غذا میل کنید چه دلیلی به جر اوتاکو بودن می تواند شما را دل جنگل برای صرف غذا ببرد.
عطسه کنندگان که وظیفه معرفی گاوهای بنفش ما را در جامعه بر عهده دارند، همان اوتاکوها هستند. که در باره محصول جدید تولیدی زمان می‌گذارند و برای امتحان کردن آن ریسک می‌کنند. و تازه وقت دوستانشان را می‌گیرند تا درباره این محصول با آنها صحبت کنند. به طور کلی کسب و کارهای زیرک بازارهایی را هدف قرار می دهند. که اوتاکو از قبل در آنها وجود داشته باشد.
در حوزه سرمایه انسانی شاید بتوان اوتاکوها را افرادی دانست که برای رسیدن به شغل مورد نظرشان حاضرند تلاش‌های فروانی کنند. و سختی راه را به جان بخرند تا در نهایت در سازمانی مشغول به کار شوند. و البته این دسته از افراد می توانند سفیران خوبی برای معرفی شرکت به دوستانشان باشند. از دل این معرفی حتما افراد با قابلیتی به شرکت اضافه می شوند.
برنامه ریزی برای داشتن گاو بنفش
برای این کار تنها کافیه به دنبال مزایا بروید. خودتان و تیم‌تان را به چالش بکشید و بحث کنید آن مزایا کدامند. سپس آزمایش کنید که کدام مزیت به بیشترین احتمال، نتایج بازیابی و مالی که به دنبالش هستید را به بار می‌آورد. البته این کار را باید با نگاه به مزیت رقابتی‌تان انجام دهید. چرا که بدون درک این بخش نمی توانید قدم به مرحله نوآوری و ایجاد محصول چشمگیر بگذارید.
در حوزه سرمایه انسانی هم دقیقا این برنامه را می توان اجرا کرد. فقط باید شناخت کافی از توانمندی‌هایمان داشته باشیم وبعد از آن برای رسیدن به هدفمان وارد چالش شویم و بعد از آن حتما با یک نوآوری از آن چالش خارج می شویم برای اینکه بدانید در حوزه شغلی که می خواهید فعالیت کنید چه توانمندی‌هایی باید داشته باشید توصیه می‌کنم سایت O*net را بررسی کنید.
قدرت شعار گاو بنفش
برای محصولات گاو بنفش باید یک پیغام تبلیغاتی ساده و غیرپیچیده تعریف کرد. در اصل آنچه باعث انتقال گاو بنفش می‌شود شعار رمز گونه آن است. حتما تا به حال تصویر برج ایفل را دیده‌اید حالا برج ایفل را با معبد پانتئون در رم مقایسه کنید. اگر تصویر این دو محل را کنار هم بگذارید حتما افراد زیادی برج ایفل را بدون توضیح می‌شناسند.این مورد را می توان یک شعار ساده و غیرپیچیده دانست که نیازی به توضیح اضافه نیست.
در حوزه سرمایه انسانی بسیاری از توانمندی‌هایی که در این سال‌ها از متقاضیان کار که در رزومه‌‌هایشان نوشتند. به نوعی شعار گاو بنفششان بوده است که نیازی به هیچ توضیحی نداشته است. مثل تسلط به استانداردهای مدیریت کیفیت ISO 9001:2015 یا تسلط به مدل تعالی سازمانی EFQM در حوزه کاری مدیریت کیفیت.
سازش دشمن گاو بنفش است
شرکت‌های زیادی بودند که برتری‌شان در صنعت را مدیون گاو بنفشی هستند که سال‌ها قبل بازاریابی کردند. اما برای اینکه سود خوب خود را حفظ کنند گاو بنفش دیگری ایجاد نکردند. در نهایت یا از صنعت حذف شدند یا از جایگاه برتر خود در صنعت به یک شرکت میان رده تنزل کردند. شرکت هایی مثل کداک، موتورولا و نوکیا را می توان شرکت های سازش گر نامید.
در حوزه سرمایه انسانی هم این موضوع مصداق دارد. چرا که بسیاری از افراد هستند که به واسطه توانمدی‌هایی که روزی داشتند ودرآمد و جایگاه خوبی داشتند. اما سازش کردند و به دنبال کسب توانمندی‌های جدید نرفتند در نتیجه جایگاهشان را از دست دادند. پس در زمانی که در جایگاه خوبی هستید و راضی هستید به دنبال ایجاد گاو بنفش دیگری باشید.
یکی از راهکارهایی دیگری که می تواند در این زمینه کمک کند. این است که برای خودتان یک رقیب فرضی داشته باشید که حداقل توانمندی آن ۳۰ % از شما بیشتر باشد و همیشه تلاش کنید تا به آن برسید.
وقتی گاو به دنبال کاراست
احتمالا آخرین باری که به دنبال شغل بودید مثل همیشه اقدام به ارسال رزومه برای کارفرماهای مختلفی کردید. این کار را می توان با هزینه های تبلیغاتی محصول در تلویزیون مقایسه کرد. نتیجه کار این خواهد بود که رزومه‌تان روی میز کسی قرار گیرد که هیچ علاقه‌ای به دیدن آن ندارد. دقیقا مانند تبلیغات تلویزیونی که الزاماً همه افراد علاقه‌ای به دیدن آن ندارند.
البته راه دیگری هم وجود دارد اگر در کارتان استثنایی باشید وتوانمندی‌های چشم گیری داشته باشید. این مشاغل هستند که شما راپیدا می کنند و دیگر نیازی به روزمه هم ندارید.
پس به دنبال ایجاد گاو بنفش خود باشید و از سازش دوری کنید.
نتیجه‌گیری
قانون قدیم این بود:
دانش، مهارت وتوانمندی‌هایی که عمده شرکت ها و سازمانی در کاری که ما تخصص داریم را تقویت کنیم.
قانون جدید این است:
دانش، مهارت وتوانمندی‌هایی چشمگیری را کسب کنیم تا سازمان‌ها برای همکاری دنبال ما باشند.
نکته ناب پیشنهادی ۷ مهارت برای داشتن زندگی بهتر